काठमाडौमा यसै साता विदेश पठाउने भन्दै करोडौ रुपैंया ठगी गर्ने पक्राउ परे । उनले कयौँ मध्ये एक जनासँग अमेरिका पठाउने भन्दै ३८ लाख रुपैंया लिएका रहेछन् । दिनेले अमेरिका जाने सपना वुन्दै उक्त रकम नगदैमा दिएको समाचार यसै साता इकान्तिपुरमा प्रकाशित भएको थियो । के यसरी २० लाख, ३० लाख वा यसभन्दा पनि बढी रुपैंया खर्च गरेर अमेरिका आउन उपयुक्त हुन्छ ? अमेरिकामा बस्ने उद्देश्यले पर्यटक भिसामा आएका विभिन्न व्यक्तिहरुका अनुभवका आधारमा यसरी आउनु पनि कम जोखिम युक्त हुदैंन भन्ने देखिन्छ ।
कृष्ण (गोप्यताका लागि नाम परिवर्तन) एक वर्ष अघि पर्यटक भिसामा अमेरिका छिरे । के गर्ने कसो गर्ने भन्दै उनका केही महिना विते । साथिभाईको सल्लाहका उनले यहाँ कानुनी रूपमा बस्ने अनुमति पाउन आश्रय (एसाइलम) का लागि निवेदन दिएका छन् । यो निवेदन पेस गरेपछि उनी कानुनी रूपमा यहाँ काम गर्न त पाउने भए तर, परिवारसँग कति समय टाढा बस्ने उनी चिन्तामा छन् । दुई सन्तानका पिता कृष्णको निवेदन स्वीकृत हुने ,नहुने यो थाहा पाउन पनि दुई वर्ष भन्दा बढी पर्खनु पर्ने बाध्यता छ । यदि निवेदन स्वीकृत भएन भने केश अझ लम्बिन्छ । यो अवस्थामा परिवारसँग कति समय टाढा बस्ने उनी चिन्ता गर्दै प्रश्न गर्छन् ।
काम त पाएकै छु, तर परिवार उता कहिलेसम्म यसरी नै बस्नु पर्ने हो थाहा छैन कृष्णले भने परिवार उता छ उनीहरू सधैँ कहिले आउँछ भन्छन् म त फर्किन्छु होला ?
अमेरिकामा ३, ४ वर्ष अघिसम्म पनि आश्रय (शरणार्थी)का लागि निवेदन दिएको करिब ४५ दिनमा निर्णय हुन्थ्यो । पहिलो प्रयासमा निवेदन स्वीकृत नभएपनि केही महिना भित्रै अदालतबाट शरणार्थीको मान्यता पाउन धेरै समय लाग्दैनथ्यो । तर, आवेदनको खातले निवेदन दिएको २ बर्षसम्मपनि अन्तवार्ताका लागि मिति नआएका थुप्रै केश छन् । यसरी पर्खिदां कानुन अनुसार काम गर्न पाइने भए पनि नेपाल गएपछि फिर्ता आउन सकिदैंन । नेपाल जानु भनेको केश छाडेर नआउने निर्णय गर्नु हो । यसले गर्दा लामो समय परिवारसँग बिछोड हुन तयार भएर मात्र अहिले शरणार्थीका लागि निवेदन दिनु उपयुक्त हुन्छ ।
अमेरिकामा सुरुका दिनमा भनेजस्तो मनग्गे आम्दानीपनि हुदैंन । राज्यले तोकेको न्यूनतम वेतनमा नियमानुसार साताको ५ दिन अर्थात् ४० घण्टा काम गर्ने हो भने महिनामा मुस्किलले एक हजार डलर जोगिन्छ । यति बचाउन पनि कन्जुस नै हुनु पर्छ । सानो तिनो मोजमस्ती गर्ने हो भनेपनि पैसा जोगिदैंन । यस हिसाबले २० लाख रुपैंया खर्च गरेर आउँदा यो पैसा उठाउन झन्डै २ वर्ष लाग्छ । यहाँ बस्ने अधिकांश नेपालीले परिवारका दुवै जनाले काम गरेर एक जनाको रकम बचत गर्छन् । यही बचतले यहाँ घर किन्ने लगायत अन्य खर्च उठाउने हो । एउटा राम्रो पक्ष कानुनी रूपमा अमेरिका बस्दा कम आम्दानी भए पनि परिवारको स्वास्थ्य र शिक्षामा भने चिन्ता लिनु पर्दैन । कम कमाउनेले यी सुविधा लगभग सित्तैमा पाउंछन् । सामान्य आम्दानी हुने परिवारलाई पनि घरमा पकाएर खान र ठिकैको मोटर चढ्न भने पुग्छ ।
पर्यटक भिसामा अमेरिका छिरेपछि तोकिएको समयमा नफर्किने हो भने कसरी यहाँ बस्न आवश्यक कानुनी कागजात बनाउने यो मुख्य चुनौती हुन्छ । नेपालमा जाँदा ज्यानको खतरा छ भन्दै आश्रय माग्ने, असाधारण प्रतिभा रहेको दाबी गर्दै ग्रिनकार्डका लागि निवेदन दिने, यहाँ कानुनी रूपमा वस्नेसंग विवाह गरी यही आधारमा स्थायी बसोबासका लागि निवेदन दिने जस्ता उपायबाट कागजात बनाउन सकिन्छ । तर, यी प्रक्रिया पहिलेभन्दा जटिल हुदैं गएका छन् । कागजात पाउन पहिले भन्दा कठिन छ । कागत (बस्न पाउने स्थायी अनुमति) पाउन नसकेर १०,१२ वर्ष बसेर नेपाल पर्खिएका उदाहरण पनि छन् । अपराध नगर्ने हो भने यहाँ बस्न र फर्किदां कहीँ कतै जवाफ दिनु पर्दैन ।
पैसा खर्च गरेर अमेरिका आएर जोखिम लिई यता न यता हुनु भन्दा आफूसँग भएको पुँजी नेपालमै व्यवसायमा लगानी गर्दा जीवन सुखी हुन सक्छ । जसरी पनि अमेरिका जाने सपना देख्नु अघि यसबारेमा राम्ररी सोचेर मात्र निर्णय लिनु उपयुक्त हुन्छ । अरूका विश्वासमा पर्दा जीवन सुखी होइन समस्यामा परेको थुप्रै उदाहरण अमेरिकामा छन् ।
प्रतिक्रिया