अमेरिका- नेपालको मध्यपश्चिम क्षेत्रका युवा श्याम (गोपियनताका लागि नाम परिवर्तन) झण्डै पाँच महिना पछि अमेरिका छिरे ।

उनी भन्छन्-हामी मेक्सिकोवाट अमेरिका भित्र छिर्दा सिमा खुलै थियो । दलालले अब जा भने,  हाम्रो समुह अमेरिका पस्यो । कसैले रोकतोक गरेन, केही घण्टा पछि सीमा प्रहरीले पक्राउ गर्यो । यो हामीले चाहेकै थियौं ।

अहिले श्यामलाई इमिग्रेशनसँग सम्वद्ध निकायमा हाजिर हुने गरी तारिखमा छाडिएको छ । हिजोआज उनको एउटै मात्र उद्देश्य छ-बढी भन्दा बढी घण्टा काम गर्ने र त्यहाँवाट आउने पैसावाट अमेरिका आउँदाको ऋण तिर्ने । यसका लागि उनलाई अझ केही बर्ष लाग्ने छ । यस बीचमा उनले यहाँ स्थायी रुपमा बसोवास गर्ने अधिकारी पाउनका लागि पनि कानुनी प्रकृयाको शुल्क पनि तिर्नु पर्ने छ ।

श्याम भन्छन् अमेरिका आउंदा पाँच महिनामा करिब ७५ लाख रुपैंया सकियो । दुवईमा भेटिएका हस्त गौतमले अमेरिका छिराईदिने भन्दै २५ लाख रुपैंया लिए । तर, काम गरेनन् । त्यही बस्नुपर्यो । २ महिनाका दुवईको भिजिट भिसा सकिन लागेपनि श्याम आफैले जोखिम लिदै डंकी रुट तर्फ लागे । एक पछि अर्को दलाललाई पैसा तिर्दै ।

हस्त गौतम केही समय अघि नेपालमा पक्राउ परे । श्यामलाई चिन्ता छ अव त्यो २५ लाख रुपैयाँ कसरी फिर्ता लिने ।

सीमा खुला भएकाले श्यामलाई मेक्सिकोवाट अमेरिका छिर्न कठिन त भएन । उनी यसमा अरू भन्दा केही भाग्यमानी पनि भए । आफ्नो गतव्य छिरे । कयौं भने अमेरिका सम्म आईनै पुग्दैनन् । पैसा मात्र सकिन्छ । केहीले ज्यान समेत गुमाए ।

काठमाडौवाट हिडेंका पाँच महिना निकै कष्टप्रद भएको उनी सुनाउँछन् । पानामाको जंगलमा केही नखाई तीन दिन हिड्नु पर्यो । आफुसँग भएको पैसा बीचका देशमा पर्ने सेना, पुलिसदेखि लिएर लागु अाैषधका तस्करहरूले खोसिदिने । ‘यतिसम्म भयो कि हामीलाई केही ठाउँमा नाङ्गै पारेर शरिर खानतलासी गरियो । त्यहाँ उनीसँग भएका सबै पैसा लिइयो । आफुसंगै हिडेका मरेको पनि देख्नु पर्यो ।

तर, पनि उनले केही पैसा लुकाएर बचाए । कसरी ? उनी भन्छन् मैले मोवाइल फोनको चार्जरलाई खोलेर त्यहाँभित्र पैसा राखेको थिए उनीहरुले थाहा पाएनन । मोवाइल चार्जरनै भन्ठाने । यसरी केही पैसा बचाएँ।

मध्येपश्चिमवाट यसरीनै डंकी रुटबाट अमेरिका छिरेका अर्का युवा भन्छन्- मैले झोलालाई काटेर त्यहाँ भित्र पैसा राखेर थाहा नपाउने गरी सिलाएको थिएँ । उनको पनि यस्तै व्यथा छ । राम्रो कमाई हुने काम पाएका छैनन ।

गाउँमा हुँदा राजनीतिक गरे । जनप्रतिनिधि पनि बने । तर, के पुगेन के अरुको देखासिकीमा अमेरिका हिंडे । ७० लाख रुपैंया खर्च भयो ७ महिना लाग्यो अमेरिका छिर्न । दुख्ख कति कति ?

यी युवा अमेरिका त छिरे । उनीहरु खुशी छन त ? छैनन् । श्यामको परिवार नेपालमा छ । यहाँ स्थायी बसोवासका लागि कानुनी परामर्श लिईरहेका छन् । यो सजिलो छैन । लामो समय लाग्न सक्छ । अमेरिकामा स्थायी बसोवास अनुमति नपाईकन परिवार ल्याउन पाइदैन । एक्लै बस्नु पर्ने हुन्छ । घर परिवारको सम्झना आईनै रहन्छ ।

उनले पठाएको पैसाले देशको अर्थतन्त्रमा विदेशी मुद्रा थपिएको छ । सरकारले राजश्व पाएको छ । अर्थमन्त्री , राष्ट्र बैंक गभर्नरलाई अर्थतन्त्र राम्रो भयो भन्दै तथ्यांक दिन सजिलो भएको छ । राजनीति गर्ने, सांसद मन्त्रीले पैसा पाएका छन् । बृद्ध भत्तापनि दिईएको छ । तर, त्यो पैसा देशलाई जुटाईदिने श्यामको यथार्थ कथा भने मलिन छ । निराश छ ।

अमेरिकाले यो साता श्याम जस्तै सीमावाट छिर्नेलाई कडाई गर्ने नीति लिएको छ । राष्ट्रपति जोसेफ वाइडेनले सम्वन्धित निकायलाई यसरी अवैध रुपमा अमेरिका प्रवेश गर्न खोज्नेलाई रोक्न आदेश दिएका छन् ।

मेक्सिकोसँग जोडिएको टेक्सस राज्यले केन्द्रलाई समेत रोकेर आफैंले सिमामा कडाई गर्न थालेको छ । टेक्ससले सकेसम्म आफ्नो सिमावाट कसैलाई अवैध रुपमा छिर्न नदिने नीति कार्यान्वयन गर्दै आएको छ । टेक्ससले अवैध रूपमा अमेरिका छिर्नेलाइ धमाधम पक्राउ गरेर देश निकाला गर्ने नीति लिएको छ ।

टेक्ससको यो नीतिले ह्वाइट हाउस र टेक्सस राज्य बीच टकरावको स्थिति आएको छ । यही भएर ह्वाइट हाउस पनि केही थप कडाई गर्न वाध्य भएको हो ।

अमेरिकामा यसै वर्ष राष्ट्रपतिको निर्वाचन हुँदैछ । यस पटक पनि पुरानो सत्तारुढ पार्टी रिपब्लिकनवाट डोनाल्ड ट्रम्पनै उम्मेदवार हुने संभावना बलियो भएर गएको छ । ट्रम्प इमिग्रेशन प्रति अनुदार छन् । उनले अमेरिका मेक्सिको बोर्डर समेत बन्द गर्नु पर्ने वताउंदै आएका छन् । यही कारण पनि इमिग्रशन मामिलामा केही उदार मानिएको डेमोक्र्याटीक पार्टीलाई अमेरिका मेक्सिको सिमावाट जथाभावी अवैध रुपमा अमेरिका प्रवेश गर्न खोज्नेहरुलाई हत्तँेत्साहित गर्ने नीति ल्याउन वाध्य छ ।

ह्वाइट हाउस प्रशासन दक्षिण सिमामा कडाई गर्ने मात्र होइन अवैध रुपमा अमेरिका प्रवेश गर्ने र गरेकालाई छिटो निर्णय दिने पक्षमा छ ।

अमेरिका भित्र प्रवेश गरेपछि धेरैले यहाँ स्थायी रुपमा बसोवास गर्न आश्रय माग गर्छन । यसवारेमा निर्णय हुन ६ महिना देखि १० बर्षसम्म लाग्ने गरेको छ । ह्वाइट हाउस यसलाई कम गरेर ६ महिनामै आश्रयको छिनोफानो गर्ने पक्षमा छ ।

आउने निर्वाचनमा रिपब्लिकन पार्टीले राष्ट्रपति जितेमा इमिग्रेशन अझ कडाई हुने छ । रिपब्लिकनहरु इमिग्रेशन मामिलामा कडा र अनुदार छन् । यस अवस्थामा चुनाव अघि र यस पछि पनि डंकी रुट समातेर आउने अप्रावासीलाई अमेरिका छिर्न र यहां आश्रय पाउन निकै कठिन हुने छ ।

श्याम भन्छन् अमेरिकामा यस्तो भईरहेको छ हिंडेर डंकी हुदैं अमेरिका नआउनु राम्रो हुन्न भनेर गाउंमा साथी भाईलाई भन्यो भने कसैले पत्याउंदैन । त्यहां अर्को समुह अमेरिका आउन तयार भईसकेको छ । तर यर्थाथ बल्लै छ ।

चुप लागेर नै वस्ने हो काम गरेर ऋण तिर्न सकियो भने हुन्थ्यो म अमेरिका त आउं तर नेपालवाट यहां आउने मेरो निर्णय सही हो वा होइन मैले अहिले पनि केही भन्न सक्दिन श्याम भन्छन तर, यो नै जिन्दगी रहेछ ।