जेनेभा । गत दुई महिनामा कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) बाट दर्जनौँ पत्रकारको मृत्यु भएको एक प्रेस स्वतन्त्रताका लागि सक्रिय संगठनले शुक्रबार बताएको छ । सञ्चारकर्मीहरूलाई प्रायः महामारीको समाचार संकलनका लागि जाँदा उचित संरक्षणको अभाव रहेको उक्त अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाले जानकारी गराएको छ ।

 

आगामी आइतबार परेको विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवसको अगाडि प्रेस अभियान (पिइसी) ले धेरै पत्रकारहरूले आफ्नो जीवनको पर्वाह नगरी समाचार संकलन गर्नुपर्दा यसबाट ठूलो सङ्ख्यामा पत्रकार सङ्क्रमित हुनु परेको बताएको छ ।

 

पिइसीका अनुसार मार्च १ पछि मृत्यु भएका विश्वका विभिन्न २३ मुलुकका ५५ सञ्चारकर्मीमा सङ्क्रमण भेटिएको छ । यद्यपि, उनीहरुको कामकै सिलसिलामा सङ्क्रमण भएको पुष्टि भने नभएको पिइसीले जनाएको छ । 

 

“पत्रकारहरूले समाचार संकलनका क्रममा अस्पतालमा जाँदा, वा डाक्टर, नर्स, राजनीतिक नेता, विशेषज्ञ, वैज्ञानिक, बिरामीहरूसँग अन्तर्वार्ता लिनुपर्दा उनीहरूलाई यस विश्वव्यापी महामारीका समय ठूलो जोखिम रहेको छ,” पिइसीद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ । 

 

प्रकोपको सुरूमा कैयौँ देशहरुमा सामाजिक तथा शारीरिक दूरी कायम गर्ने, क्वारेन्टाइनमा बस्ने र मास्क लगाउने निर्देशनजस्तो ‘अनिवार्य सुरक्षात्मक उपाय’ लागू हुन नसकेको विज्ञप्तिमा बताइएको छ । 

 

पिइसीले भनेको छ, “यसरी पत्रकार बढी प्रभावित बन्ने मुलुकमा इक्वेडर अग्रस्थानमा रहेको छ । यहाँ कम्तीमा नौ जना पत्रकार भाइरसको सिकार बन्न पुगेका छन् । त्यस्तै, संयुक्त राज्य अमेरिकामा आठ, ब्राजिलमा चार, बेलायतमा र स्पेनमा क्रमशः तीन जना मृतक पत्रकारमा कोरोना सङ्क्रमण पुष्टि भएको थियो । ”

 

विश्वव्यापीरूपमा सङ्क्रमित ३३ लाखभन्दा बढीमा सङ्क्रमित बनेको र दुई लाख ३६ हजारभन्दा बढी व्यक्तिको ज्यान गएको यस महामारीका विषयमा समाचार लेख्ने कतिपय मुलुकका सञ्चारमाध्यम नै प्रशासनको तारो बन्ने गरेको संयुक्त राष्ट्रसंघका चेतावनीहरूलाई उल्लेख गर्दै यस संस्थाले बताएको छ ।

 

“सेन्सरसिप, इन्टरनेट बन्द, मनमानीरूपमा पत्रकारहरूलाई हिरासतमा राख्ने, शारीरिक र मौखिक हमला, आपतकालीन कानुन हालका हप्ताहरूमा प्रेस स्वतन्त्रतामा प्रतिबन्ध लगाउने अभ्यासहरू कतिपय मुलुकले गरेको भन्दै पिइसीले खेद व्यक्त गरेको छ । 

 

विश्वसनीय सार्वजनिक जानकारीको पहुँच पहिलेभन्दा बढी महामारीको समय महत्त्वपूर्ण रहने भए पनि प्रेस स्वतन्त्रतामाथि नै आक्रमण हुनु खासगरी चिन्ताको विषय भएको पिइसीले जनाएको छ । पिइसीले पारदर्शिता सर्वोपरी रहेको र यसको प्रयोगले स्वास्थ्य संकटमा नागरिकको जीवन बचाउन सकिनेमा जोड दिएको छ । एएफपी