अमेरिका । अमेरिकामा गत वर्ष सन् २०२३ मा घर बिक्री घटेको छ । महँगो व्याजदर, आम्दानीको तुलनामा घरको मूल्य किन्न सक्ने क्षमता भन्दा बढी हुनुजस्ता कारणले घर बिक्री घटेको हो । बिक्री घटे पनि घरको मूल्य आमअमेरिकी उपभोक्ताको किन्न सक्ने क्षमताभन्दा अझै बढी रहेको छ ।

अहिले अमेरिकामा एउटा परिवारका लागि उपयुक्त घरको औषत मूल्य ३ लाख ८९ हजार अमेरिकी डलर छ । यो सन् २०२२ को तुलनामा एक प्रतिशत बढी हो ।

अमेरिकामा घरजग्गा बिक्रीको तथ्यांक राख्ने नेशनल एसोसिएसन अफ रियाल्टर्स (एनएनआर) का अनुसार गत वर्ष ४० लाख ९ हजार घर बिक्री भएका थिए । यो सन् २०२२ को तुलनामा १९ प्रतिशतले कम हो । सन् २०२२ मा पनि अघिल्लो वर्षको तुलनामा घरको बिक्री १८ प्रतिशतले घटेको थियो ।

अमेरिकामा अहिले बिक्रीका लागि बजारका आएका घरको संख्या पनि कम छ । त्यसैले किन्न चाहनेलाई थोरै मात्र विकल्प छन् ।

घरको बिक्री घट्नुमा मुख्य कारण महँगो मूल्य र उच्च व्याजदरलाई मानिएको छ । केही सातायता व्याजदर घटे पनि यो अझै उच्च नै छ । सन् १९९५ मा पनि व्याजदर उच्च हुँदा घरको बिक्री घटेको थियो । यो साता ३० वर्षको ऋणको व्याजदर ६ दशमलव ६० मा आएको छ । यो केही महिनाअघि झण्डै ८ पतिशतसम्म पुगेको थियो । चार लाखको घर किन्दा व्याजदरमा १ प्रतिशतले तल माथि हुँदा मासिक किस्तामा झण्डै २५० डलरले फरक पर्छ ।

एनएआरका प्रमुख अर्थशास्त्री लोरेन्स यान घरको अहिलेको उच्च मूल्य अस्थायी भएको बताउँछन् । उनका अनुसार मूल्य विगतको तीन वर्षयता जसरी बढिरहन सम्भव छैन ।

घरको मूल्य उच्च वृद्धिले करिब ८ करोड ५० लाख घरधनीलाई भने फाइदा भएको छ । अहिले अपार्टमेन्टमा बसिरहेकाहरु नयाँ घरको खोजीमा छन् । लोरेन्स भन्छन्, “यसरी अपार्टमेन्टमा बस्नेहरुले घर किन्न कि उनीहरुको आम्दानी वृद्धि हुनुपर्छ कि घरको मूल्य घट्नुपर्छ । यी दुई अवस्थामा मात्र घरको बिक्री बढ्न सक्छ ।”

अमेरिकामा घरलाई सम्पत्तिका रुपमा लिइन्छ । केही समययता अमेरिकामा घर किन्ने नेपालीको संख्या पनि ह्वात्तै बढेको छ । अहिले अमेरिकाका अधिकांश सहरमा नेपाली रियल्टर्सहरुले काम गर्न थालिसकेका छन् ।