नेपालमा वार्षिक ४० हजार जनामा क्यान्सर रोग लाग्ने गरेको बीपी मेमोरियल क्यान्सर अस्पतालले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकमा उल्लेख गरिएको छ ।
विश्व क्यान्सर दिवसको अवसरमा क्यान्सरसम्बन्धी चेतनामूलक कार्यक्रममा सो तथ्यांक सार्वजनिक गरिएको हो । नेपालमा हाल एक लाख क्यान्सर रोगी रहेकोमा १० प्रतिशत बिरामीमात्र उपचारका लागि अस्पताल जाने गरेको बताइएको छ । क्यान्सर भएकामध्ये ८० प्रतिशत व्यक्तिको मृत्यु हुने गरेको छ ।
समयमै परीक्षण नगराएका कारण क्यान्सर भएकामध्ये ८० प्रतिशतका मृत्यु हुने गरेको अस्पतालका क्यान्सर रोगथाम नियन्त्रण तथा अनुसन्धान विभागका निर्वतमान प्रमुख किशोरकुमार प्रधानाङ्गले जानकारी दिए ।
यसैगरी ३० प्रतिशत क्यान्सर सुर्तिजन्य पदार्थको सेवनबाट हुने गरेको पाइएको छ । क्यान्सर रोग लाग्नेमा पुरूषभन्दा महिला बढी छन् । नेपालमा रहेका कुल क्यान्सर रोगीमध्ये ५४ प्रतिशत महिला र ४६ प्रतिशत पुरूष रहेको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ ।
नेपालमा सबैभन्दा धेरै फोक्सोको क्यान्सर हुने गरेको छ । धेरैजसो व्यक्तिले सुर्तिजन्य पदार्थ र मादक पदार्थ सेवन गर्ने भएकाले फोक्सोको क्यान्सरका बिरामीको संख्या बढी रहेको निवर्तमान प्रमुख प्रधानाङ्गले बताए ।
फोक्सोपछि महिलाको पाठेघरको मुखको र स्तन क्यान्सर भएका बिरामी भेटिने गरेको छ । ‘पछिल्लो समय महिलाको पाठेघरको मुख र स्तन क्यान्सर भयावह बन्दै गएको उनले बताए । यसको नियन्त्रणको लागि जनचेतना र प्रचारप्रसारको आवश्यकता रहेको उनको भनाइ छ ।
चितवनको बीपी कोइराला मेमोरियल क्यान्सर अस्पतालमा वार्षिक एक लाख २० हजारजना उपचारको लागि आउने गरेकोमा जसमध्ये ७ हजार जनामा क्यान्सर देखिने गरेको प्रधानाङ्गले बताए ।
अन्तिम अवस्थामा परीक्षणको लागि आउने भएकाले अधिकांशको मृत्यु हुने गरेको उनले बताए । भयानक रोग क्यान्सर रोगबाट मान्छेको मृत्यु हुँदा पनि यसको रोकथामका लागि राज्यले नीतिगत सुधार गरेर आवश्यक कदम चाल्न सकेको छैन । क्यान्सर भएका बिरामीलाई उसको आर्थिक हैसियत हेरेर सरकारले एक लाख रूपैयाँ दिने गरेको छ ।
‘क्यान्सर भएपछि त्यो एक लाख रूपैयाँ केही होइन’, प्रधानाङ्गले भने, ‘पैसा दिएर केही हुँदैन सचेतना र प्रचारप्रसार गर्नुपर्छ ।’
फोक्सो, पाठेघर र स्तन क्यान्सर सुरूको अवस्थामा पत्ता लगाउन सके पूर्णरूपमा निको हुन्छ । तर, जनचेतनाका अभावले क्यान्सरबाट मान्छेको मृत्यु हुने गरेको छ । जनचेतना र प्रचारप्रसारको लागि राज्यले नीति बनाएर काम गर्नुपर्ने प्रधानाङ्गको भनाइ छ ।
नेपालमा महिलाको पाठेघरको मुखको र स्तन क्यान्सर भयानक बनेको छ । विश्वमा पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट हरेक दुई मिनेटमा एक महिलाको मृत्यु हुने गरेको छ ।
विश्वमा वार्षिक पाँच लाख महिलामा पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुने गरेको अस्पतालको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ । तीमध्ये दुईलाख महिला पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट मरिरहेका छन् । सुरूकै अवस्थामा पत्ता लागे पूर्ण निको हुने रोग लापरवाहीका कारण मृत्यु हुने गरेको अस्पतालकी क्यान्सर रोग विशेषज्ञ शर्मिला न्यौपानेले बताइन् ।
प्रतिक्रिया