भारतको चुनावी महासंग्रामको मतगणना अमेरिकी समय अनुसार आज सोमवार सांझवाट शुरु हुदैं छ । ७ चरणमा भएको यो चुनाव पछि आएका मत सर्वेक्षण एक्जिट पोलहरुले सत्तारुढ हिन्दुवादी दल भारतीय जनता पार्टीले पुर्ण बहुमतका साथ जित्ने अनुमान देखाएका छन् ।
मिडियामा आएका विभिन्न सर्वेहरुले वीजेपी गठवन्धनले ३६० देखि ४०० सिट सम्म ल्याउने अुनमान गरिएको छ । वीजेपी गठवन्धनको लक्ष्यपनि ४०० सिट ल्याउने थियो । संसदिय व्यवस्था रहेको भारतमा यो संख्या सरकार वनाउनका लागि पर्याप्त हो । भारतको लोकसभामा ५ सय ४३ संसदिय सिट छन् । जसमा जसले बहुमत ल्याउंछ उसले नै सरकार चलाउंछ ।
भारतको यो चुनावमा करिव ६४ करोड मतदाताले भाट हालेका थिए । १ अर्ब ४० करोड जनसंख्या रहेको भारतमा करिव ९७ करोड मतदाता थिए । यो अमेरिकाको कुल जनसंख्या भन्दा झण्डै दोब्बर हो । यती धेरै मतदाता रहेकाले भारतलाई विश्वकै सवैभन्दा ठुलो प्रजातान्त्रिक देश भनिएको हो । चीनमा पनि भारतकै हाहाहारीमा मतदाता रहेपनि त्यहा यस्तो प्रजातान्त्रिक चुनाव हुदैंन ।
यो चुनावमा पनि भारतका वर्तमान प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीकै जादु चलेको छ । उनले करिव तीन महिनाको चुनावी अभियानका क्रममा २ सय भन्दा वढी शहरमा रोड शो गरेका थिए । पुर्वाधार विकास, हिन्दुत्व, विश्व स्तरमा भारतको वढ्दो उपस्थितिलाई मोदीले मुख्य मुद्दा वनाउंदै आएका छन् । यसलाई यसपटक पनि भारतीय जनताले विश्वास गरेका छन् । यही कारण तीनपटक लगातार चुनाव जितेर मोदीले नयां इतिहास वनाउन तर्फ अग्रसर छन् ।
नयां दिल्ली स्थित प्रधानमन्त्री निवासमा परिवार विना एक्लै वसेर राज गर्दै आएका मोदीलाई भारतीय जनताले विश्वास गर्नुको अर्को कारण उनको स्वच्छ छवि पनि हो । १० वर्षे कार्यकालमा मोदीलाई भष्ट्राचारको आरोप लागेको छैन । निसन्तान मोदीकी कानुनी पत्नी गुजरातमा कुनै तडकभडक विना शान्त जीवन विताउंदै आएकी छिन् । उनले प्रधानमन्त्री निवासमा पाहिला समेत टेकेकी छैनन् ।
वीजेपीले जित्ने अनुमान संगै भारतको अर्थतन्त्रमा पनि सकरात्मक प्रभाव देखिन थालेको छ । चुनाव पछि शेयर बजारमा उछाल आएको छ भने भारतीय रुपैंया भारु मजबुत भएको छ ।
चुनाव प्रचार सकाएर ४८ घण्टा ध्यानमा वसेको मोदीले साधना सकिए लगत्तै देश वनाउनका लागि बलिदान होइन योगदान गर्न आव्हान गरेका छन् । आउने दिनमा अझ सुधार , परिवर्तन, रुपान्तरणलाई जोड दिने उनले वनाएका छन् ।
चुनावमा विपक्षीको नेतृत्व पुरानो सत्तँरुढ पार्टी कांग्रेस आईका राहुल गान्धीले गरेका थिए । उनलाई उनकै दिदी प्रियंका गान्धीले साथ दिएकी थिईन । कयौं स्थानमा विपक्षीले गठवन्धन गरेको थियो । तर, यसले भारतीय मतदातामा लहर ल्याउन सकेन । यस पटक पनि पुरानो सत्तारुढ पार्टी कांग्रेस र गान्धी परिवारको जादु चल्न सकेन । अहिलेसम्म अविवाहित राहुलले यो चुनावका लागि निकै मेहिनेत भने गरेका थिए । यदी एक्जिट पोट सही भएमा यो राहुल गान्धीको नेतृत्वमा भएको चुनावको तेस्रो पटक हार हुने छ ।
विपक्षीले मोदीलाई तानाहासी लादेको भन्दै विरोध गरेको थियो । मोदी फेरी सत्तामा आए भारतको वर्तमान संविधान परिवर्तन गर्न सक्ने भन्दै त्रास देखाएका थिए । मुस्लिम लगायत अल्पसंख्यक जातीलाई आफ्नो पक्षमा ल्याउन आरक्षण लगायत विभिन्न आश्वासन दिएका थिए । तर, मतदाताले यस्तो आरोपलाई खारेज गर्दै विकास पुर्वाधार जस्ता क्षेत्रमा चासो देखाएका छन् ।
मिडिया भर्सेस विपक्षी:
नतिजा पुर्व सर्वे आए पछि मिडिया र विपक्षी पार्टी विच पुन एक पटक तर्क वितर्क शुरु भएका छन् । विपक्षी नेताहरुले बीजेपी र मोदीको चाहना अनुसार एक्जिट पोल आएको आरोप लगाएका छन् ।
मिडियाले भने जनता समक्ष पुगेर एक्जिट पोल गरेको वताएका छन् । यसमा मिडिया सही हुन्छ कि विपक्षी पार्टीका नेता हो मंगलवारसम्म थाहा हुने छ ।
नेपालमा प्रभाव :
नेपाल र भारत विच रोटी र वेटीको सम्वन्ध छ । नेपालको सवैभन्दा ठुलो व्यापार भारतसंग हुन्छ । नेपालीको भान्सामा पाक्ने तरकारी देखी चढ््ने वाहन सम्म भारतवाटै आउंछ । भारतको चुनावले सवैभन्दा वढी प्रभाव पार्ने भनेको नेपालमै हो । भारतको सुरक्षाका दृष्टिले पनि नेपाल पहिलो प्रथामिकतामा पर्छ ।
नेपालको राजनीतिमा समेत भारतको प्रभाव छ । भारतमा हिन्दुवादी दलले पुन जित्ने भएकाले सवैभन्दा वढी हिन्दु वस्ने नेपालमा यसको पनि प्रभाव पर्छ । यसले नेपाललाई हिन्दुराष्ट्र वनाउन चाहनेहरुलाई वल पुग्ने छ ।
मोदीले चुनाव पछि वाचा गरेअनुसार सुधार र थप रुपान्तरणलाई जोड दिए भने नेपाल विकास र आर्थिक सुधारका मामिलामा छिमेकी भन्दा निकै पछाडी पर्ने छ ।
अहिलेनै नेपाल आर्थिक सुधारमा भारतभन्दा निकै पछाडी परिसकेको छ । भारत र नेपालका विचमा अहिलेनै पुर्वाधारमा ठुलो अन्तर देखिन थालिसकेको छ । सिमा वारपारको सडक हेर्दा नै त्यो थाहा हुन्छ । यो अवस्थामा नेपालले विदेशी लगानी भित्राउन थप मेहिनेत गुर्न पर्ने स्थिती हुन्छ ।
भारतको नेपाल नीतिमा भने खासै परिवर्तन हुने ठाउं छैन । साउथ ब्लक र रअ कयौं वर्ष अघि देखिनै नेपालमा माइक्रो म्यानेजमेन्टमा अभ्यस्त छन् । यो भारत र नेपाल दुवै विचको राम्रो समन्धका लागि वाधक छ । विश्वकै तेस्रो ठुलो अर्थतन्त्र वन्ने वाटोमा अग्रसर भारतले नेपालको आर्थिक र पुर्वाधार विकासमा थप सहयोग गर्यो भने यो दुवै देशका लागि फाइदाजनक हुने छ ।
प्रतिक्रिया