लन्डन । पुटिनले युक्रेन आक्रमणको प्रमाणका रूपमा इराकको सन्दर्भ प्रयोग गर्न नमिल्ने बेलायतका पूर्वप्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयरले शनिबार बताएका छन् ।

बेलायतका पूर्वप्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयरले आफ्नो एक दशकको सबैभन्दा राम्रो र नराम्रो अवस्थालाई परिभाषित गर्ने दुई घटनाको आगामी वर्षगाँठको बारेमा चर्चा गरेका हुन् । ब्लेयरले अमेरिकी राष्ट्रपति जर्ज डब्लु बुससँग मिलेर सद्दाम हुसेनको पालाको इराकमा आक्रमण गरेको २० वर्ष पूरा भएको छ ।

धेरै आलोचकहरूले सामूहिक विनाशका कुनै पनि हतियार फेला नपरेपछि युद्धलाई एक लापर्बाह दुस्साहसको रूपमा उजागर गरेका थिए । यसले रूस र चीनमा निरंकुशताको उदयविरुद्ध खडा हुने पश्चिमाहरूको प्रयासमा बाधा पुगेको थियो ।

तर, ब्लेयरले रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले सन् २०१४ मा युक्रेनविरुद्ध आफ्नो आक्रामकताका साथ ‘कमजोर पश्चिम’को धज्जी उडाएर फाइदा उठाएको भन्ने धारणालाई अस्वीकार गरेका छन् ।

“यदि उहाँले त्यो बहाना (इराक) प्रयोग गर्नुभएन भने उहाँले अर्को बहाना प्रयोग गर्नुहुने थियो,” अहिले ६९ वर्ष पुगेका बेलायतका सबैभन्दा सफल लेबर नेताले एएफपी र केही युरोपेली समाचार संस्थाहरू एएनएसए, डीपीए र ईएफईलाई दिएको अन्तर्वार्तामा भने ।

ब्लेयरका अनुसार सद्दामले दुई क्षेत्रीय युद्ध सुरु गरेका थिए । साथै, उनले संयुक्त राष्ट्रसङ्घका थुप्रै प्रस्तावको अवज्ञा गर्दै आफ्नै जनतामाथि रासायनिक हमला गरेका थिए । यसको ठीकविपरीत युक्रेनमा लोकतान्त्रिक सरकार छ र पुटिनले आक्रमण गर्दा उसका छिमेकीहरूलाई कुनै खतरा थिएन ।

मध्य लण्डनमा रहेको ‘टोनी ब्लेयर इन्स्टिच्युट फर ग्लोबल चेन्ज’को कार्यालयमा बोल्दै ब्लेयरले भने, “कमसेकम तपाईं भन्न सक्नुहुन्छ कि हामीले निरंकुशता हटाएर लोकतन्त्र ल्याउन खोजेका छौँ ।” “अब तपाईं सबै परिणामहरू र यस्तै बारेमा बहस गर्न सक्नुहुन्छ ।

ब्लेयरले भने, “त्यसैगरी, मध्यपूर्वमा (सिरियामा) पुटिनको हस्तक्षेप निरंकुशतालाई बढावा दिन र लोकतन्त्रलाई अस्वीकार गर्नका लागि थियो । त्यसैले हामीले ती सबै प्रोपोगान्डालाई सम्मानको अभावका साथ व्यवहार गर्नुपर्छ ।”

सन् २००७ मा पदबाट हटेपछि इजरायल र प्यालेस्टाइनबीच शान्ति वार्ताका लागि अन्तर्राष्ट्रिय दूतका रूपमा ब्लेयरको आफ्नै प्रयासमा इराक युद्धको परिणामले बाधा पुर्‍याएको थियो ।

ब्लेयरले आफ्नो संस्थामार्फत यस क्षेत्रमा कार्यालयहरू कायम राखेका छन् र मध्यपूर्वमा शान्तिलाई बढावा दिन ‘अझै पनि धेरै भावुक’ रहेको बताएका छन् । एएफपी